Czarnoziem, instalacja przestrzenna, 400x500 cm, haft pętelkowy (wełna barwiona)
W pracy przenikają się mikrohistorie II wojny światowej i współczesny kontekst wojny w Ukrainie, gdzie naturalne złoża, takie jak żyzne ziemie uprawne, ponownie stają się naturalnym świadkiem zbrodni wojennych. Bezpośrednim powodem do stworzenia instalacji jest „Mogiła” – bezimienny masowy grób z czasów II wojny światowej, który znajduje się w mojej rodzinnej wsi na pograniczu polsko-ukraińskim.
„Czarnoziem” jest instalacją złożoną z 12 ręcznie wykonanych dywanów, która stanowi studium materii ziemi. Łącząc symbolikę typowego elementu wystroju domu – dywanu oraz żyznej gleby, sygnalizuje wciąż obecną traumę związaną z wojenną przemocą. Nieprzepracowana, trudna historia przez lata wywiera destrukcyjny wpływ na relacje rodzinne i społeczne w wielu kolejnych pokoleniach po wojnie szczególnie na obszarach wiejskich i peryferyjnych.
Jednym z punktów odniesienia dla pracy jest teoria nie-miejsc pamięci – lokalizacji naznaczonych śmiercią, ale z różnych powodów nigdy nieupamiętnionych. Miejsca te są szczególnie liczne na obszarach wiejskich Europy Środkowej i Wschodniej, co podkreślił Martin Pollack, nazywając je „skażonymi krajobrazami”.
Praca prezentowana była w 2022 roku w Galerii Białej w Lublinie na wystawie „Czas i Pętla” (kuratorka: Anna Nawrot) oraz na wystawie poświęconej 90 rocznicy Hołodomoru w Galerii Dim w Warszawie (kuratorka Ivana Berchak).
https://soniakh.com/index.php/2023/01/24/magdalena-ciemierkiewicz-chernozem/
